Hoe vrouwen met een laag inkomen verandering teweegbrengen in Honduras

Oikocredit streeft naar een rechtvaardige samenleving waarin alle mensen de mogelijkheden hebben om een waardig leven te leiden. Gendergelijkheid is een integraal onderdeel van dat doel. Via onze partners zorgen we ervoor dat vrouwen overal ter wereld toegang hebben tot de middelen die ze nodig hebben.

Sinds 2016 is een van onze partners Microfinanciera Prisma de Honduras (Prisma), een middelgrote microfinancieringsinstelling (MFI) met hoofdkantoor in de hoofdstad Tegucigalpa, die actief is in zeven regio's in dit land in Midden-Amerika. De MFI is vooral actief in plattelandsgemeenschappen en biedt microkredieten voor landbouw, bedrijven en diensten, en ook systemen voor zonne-energie.

Net als Oikocredit steunt Prisma ontwikkelingsdoelstelling 5 van de Verenigde Naties over gendergelijkheid (SDG 5). Prisma ondersteunt vrouwen in Honduras op de weg naar financiële onafhankelijkheid, maar integreert ook genderdoelstellingen in haar eigen activiteiten en beleid.

Naar aanleiding van Internationale Vrouwendag 2023 spraken we met Lourdes Valeriano, algemeen directeur van Prisma, om meer te weten te komen over de microfinancieringsinstelling en de algemene situatie voor vrouwen in Honduras. Lourdes is geboren in Tegucigalpa en heeft een diploma economie en financiën. Tijdens haar loopbaan heeft ze veel ervaring opgedaan in de financiële sector door haar werk bij bankcoöperaties en microfinanciering.

Naast haar werk bij Prisma is Lourdes ook voorzitter van het Netwerk voor microfinanciering in Honduras (RedMicroh), voorzitter van de Vereniging voor de integratie van micro-ondernemingen in Midden-Amerika en het Caribisch gebied (SICSA) en lid van de raad van bestuur van het Netwerk voor microfinanciering in Midden-Amerika en het Caribisch gebied (Redcamif).

Dit interview is vertaald uit het Spaans.

Hoe is de situatie voor vrouwelijke ondernemers en vrouwelijke leidinggevenden in Honduras? Welke uitdagingen moeten vrouwen in Honduras overwinnen?

Het doet me pijn om te zeggen dat vrouwen in Honduras veel beperkingen ondervinden die niet gemakkelijk te overwinnen zijn. Ik weet dat dat grotendeels komt doordat we deel uitmaken van een samenleving en cultuur die door mannen gedomineerd wordt. Vrouwen werken in een context van ongelijkheid en armoede en er is veel informele arbeid en geweld. Toch zijn vrouwen er geleidelijk in geslaagd hun positie te versterken dankzij onderwijs en professionele ontwikkeling.

De belangrijkste uitdagingen voor vrouwen in Honduras zijn gelijke kansen, vooruitgang op het gebied van opleiding en professionele ontwikkeling, vrijheid om zelf beslissingen te nemen, en empowerment om hun eigen lot te bepalen en financiële onafhankelijkheid te bereiken. We moeten de voorwaarden scheppen om deze gelijke kansen in ons land te garanderen en vrouwen te betrekken bij het bedrijfsleven, de politiek, leiderschap en besluitvorming.

Wat speelt er in het voordeel van vrouwen in Honduras?

Het positieve aspect is dat Hondurese vrouwen het potentieel en het talent hebben om uit te blinken en anderen te inspireren om hun dromen over persoonlijke, professionele en economische ontplooiing te verwezenlijken. Ze moeten die talenten nu kunnen inzetten op politiek, sociaal en zakelijk vlak, om een leidende rol te spelen en bij te dragen aan de economische ontwikkeling van het land en om een eerlijkere en meer inclusieve samenleving te helpen creëren.

Wat zijn momenteel de grootste obstakels voor gendergelijkheid in Honduras? Welke veranderingen ziet u?

Tot de grootste obstakels voor gendergelijkheid in Honduras behoren het gebrek aan adequate voorwaarden voor de ontwikkeling van het ondernemerschap van vrouwen; onvoldoende onderwijs en ontwikkeling; en de culturele kwestie van 'machismo', geweld en onderwerping.

Arme en zeer arme vrouwelijke micro-ondernemers hebben geen enkele garantie en hebben het minst toegang tot formeel krediet. Daarom wenden zij zich vaak tot woekeraars, waarbij hun enige onderpand hun eigen leven is. Dergelijke illegale kredietverstrekkers zijn de laatste jaren in ons land in aantal toegenomen.

Tegelijkertijd worden vrouwen steeds vaker de belangrijkste kostwinners in Hondurese huishoudens met een laag inkomen. Werd het inkomen van vrouwen vroeger als aanvullend beschouwd, nu blijkt dat hun bijdrage aan het gezin belangrijker is dan ooit. Volgens de International Labour Organisation (Internationale Arbeidsorganisatie) vertegenwoordigen vrouwen 43% van de informele sector en 57% van de vrouwen die wij ondersteunen zegt dat hun bedrijf de belangrijkste bron van inkomsten is voor het huishouden. Dit komt omdat bijna 40% van hen het gezinshoofd is en de belangrijkste kostwinner.

Hoe ondersteunt Prisma SDG 5 over gendergelijkheid?

Prisma biedt vrouwen kansen en toegang tot financiering om hun economisch potentieel te ontwikkelen en financiële onafhankelijkheid te bereiken. Momenteel is 46,3% van onze klanten een vrouw en vertegenwoordigen zij 34,5% van onze portefeuille. Daarnaast heeft Prisma een genderfocus in haar personeelsbeleid opgenomen en kredietproducten ontwikkeld met specifieke aspecten gericht op vrouwen.

Hoe steunt Oikocredit Prisma in haar bijdrage aan gendereffecten?

Oikocredit ondersteunt Prisma in Honduras met financiële middelen waarmee initiatieven en productieve activiteiten onder leiding van vrouwen kunnen worden gefinancierd, wat leidt tot een economische en sociale impact die ook hun levenskwaliteit helpt verbeteren.

Vertel ons over uw samenwerking met vrouwengemeenschappen

Prisma werkt met individuele vrouwen en solidariteitsgroepen van vrouwen in landelijke en peri-urbane gemeenschappen met hoge concentraties armoede en beperkte beschikbaarheid van financiële diensten. We willen hen toegang geven tot middelen en werkkapitaal om productieve activiteiten met een economische en sociale impact te ontplooien.

Op Internationale Vrouwendag 2023 benadrukte de Verenigde Naties hoe digitale technologie gendergelijkheid kan ondersteunen. Hoe gebruikt Prisma technologie om de genderkloof te overbruggen?

Prisma gebruikt technologische hulpmiddelen om de financiële inclusie van vrouwen te verbeteren. Wij zien digitale hulpmiddelen als een waardevol instrument om vrouwelijke ondernemers op te leiden, naast traditionele kanalen zoals gespecialiseerde opleidings- en ontwikkelingsorganisaties.

Technologie helpt ons ons bereik te vergroten, financiële diensten aan te bieden aan gemeenschappen die geen bank hebben, en financiële educatie en training te geven. Hoewel het ons helpt de transactiekosten voor onze klanten te verlagen, zorgen we ervoor dat we de menselijke benadering niet verliezen.

Hoe steunt en beïnvloedt u als vrouwelijke leidinggevende andere vrouwen?

Ik probeer andere vrouwen te motiveren en het goede voorbeeld te geven. Ik wil hen duidelijk maken dat er geen grenzen zijn aan wat we kunnen bereiken als we in onszelf geloven en onze manier van denken veranderen. Door mijn werk kan ik duizenden Hondurese vrouwen helpen om zichzelf economisch en sociaal onafhankelijk te maken, een betere levenskwaliteit te bereiken en voedselzekerheid voor hun gezin te garanderen.

Een positieve boodschap waarmee u wilt eindigen?

Ik geloof dat vrouwen echt 'empowered' zijn als ze zich bekwaam en zelfverzekerd voelen om hun eigen toekomst op te bouwen, als ze de autoriteit en de zekerheid hebben om beslissingen te nemen die hen in staat stellen hun vaardigheden en capaciteiten te ontwikkelen en te versterken - voor hun eigen welzijn en dat van degenen die van hen afhankelijk zijn. Wanneer vrouwen de banden van emotionele afhankelijkheid doorbreken en de sociale en economische barrières overwinnen die hen ervan weerhouden op zoek te gaan naar en het realiseren van hun dromen, doelen en levensprojecten, zullen zij werkelijk 'empowered' zijn.

We zijn allemaal uniek en onvervangbaar geschapen en zijn de hoofdrolspelers van onze eigen persoonlijke en professionele ontwikkeling. Ik geloof dat het de vrouwen zijn die de verandering en transformatie in onze samenleving in goede banen moeten leiden. Wij hebben het vermogen om eerlijker en rechtvaardiger samenlevingen op te bouwen en de barrières die ons tegenhouden te doorbreken, zowel voor onszelf als voor de moeders en opvoeders van de burgers van morgen. Met inspanning en toewijding kunnen we een beter Honduras en een betere wereld opbouwen.

Meer informatie over gendergelijkheid in Honduras is te vinden op de website van UN Women.