Mobiel bankieren in Ghana

Vorige maand had ik het geluk een aantal van onze partners in Ghana te bezoeken. Ik ging er ook langs bij Opportunity International. Opportunity International is een van de meest sociaal georiënteerde microfinancieringsinstellingen in Afrika, en Oikocredit participeert al sinds 2004 in het kapitaal van de organisatie. 

Alex is bijzonder enthousiast wanneer hij uitlegt hoe mobiel bankieren het leven van vele armen ten goede verandert : 

“In Afrika is het al in meerdere landen mogelijk om mobiel te bankieren. Een rekening openen, geld op rekening zetten of ervan afhalen, betalingen uitvoeren, het kan nu allemaal via de smartphone. Voor een organisatie als de onze, is dit bijzonder belangrijk”, vertelt Alex. “We werken immers met mensen die in rurale en afgelegen gebieden wonen. Als ze vroeger naar de bank moesten, bijvoorbeeld om een beetje spaargeld op hun rekening te plaatsen, of om een betaling uit te voeren, dan moesten ze daarvoor vaak een halve dag reizen naar een van onze kantoren in de dichtstbijzijnde stad. Dat betekent meestal ook : hun winkel of zaak sluiten, de kinderen een halve dag alleen laten, al hun spaargeld cash bij zich dragen – met het gevaar overvallen te worden, kosten voor de trip naar de stad en terug. Dit is dus een grote last op de schouders van mensen die sowieso al tot de minst begoeden behoren. Het vormde tot voor kort dan ook een enorm grote barrière tot financiële inclusie van de armsten in de land.”

Mobiel bankieren zorgt er nu voor dat mensen hun dorp niet meer uit moeten om elementaire financiële diensten te krijgen. Het geld wat ze kunnen sparen, kunnen ze gewoon via een lokale agent van Opportunity op hun mobiele bankrekening zetten. In plaats van te blijven investeren in de uitbouw van bankkantoren in heel het land, heeft Opportunity de voorbije jaren onder meer geïnvesteerd in een netwerk van heel veel lokale vertegenwoordigers. Vaak zijn dit winkeliers die optreden als lokale agent voor Opportunity, en waar iedereen bij terecht kan om mobiel te bankieren. 

Bovendien hebben vandaag in Afrika meer mensen een mobiele telefoon dan er toegang hebben tot elektriciteit. “Dit maakt het voor ons mogelijk”, verduidelijkt Alex nog, “om meer dan ooit ook de minst begoeden in de samenleving te bereiken. En daardoor kunnen we nu zelfs de meest afgelegen dorpen financiële inclusie bieden.”

Na ons gesprek neemt Alex me mee naar een opleidingslokaal. Daar ontmoet ik een twintigtal jonge meisjes, allen tussen 16 en 22 jaar. Het zijn meisjes die afkomstig zijn uit het uiterste Noorden van Ghana, een arme en zeer afgelegen regio. Ze zijn naar Accra gekomen op zoek naar werk en een inkomen om te overleven. Allen werken ze als ‘draagsters’ : ze dragen dag in dag uit, op hun hoofd, vaak heel zware goederen van en naar de markt, in opdracht van marktkramers of iets rijkere klanten. Bijzonder zwaar arbeid voor een absoluut minimumloon, nauwelijks genoeg om te overleven.  

Opportunity biedt deze meisjes gratis opleidingen aan om een betere job te leren, zodat ze zich als bijvoorbeeld naaister, bakker of restauranthouder kunnen vestigen in hun eigen regio. En uiteraard zit mobiel bankieren ook in hun opleiding, zodat ze ook in hun ver afgelegen thuisregio kunnen sparen en betalingen doen zonder gevaar overvallen te worden.