Award-winnende Fonkoze brengt gezondheidszorg en hoop naar Haïtiaanse gemeenschappen met een laag inkomen

Uit het verslag van begin 2023 van Oikocredits jarenlange Haïtiaanse partner voor inclusieve financiering Fonkoze blijkt dat het prijzengeld van de Europese Microfinancieringsprijs zeer goed wordt besteed. We waren zeer verheugd toen Fonkoze genomineerd was voor de European Microfinance Award for Inclusive Finance and Healthcare in 2021 en deze vervolgens won. De missie van Fonkoze is om de cyclus van armoede in Haïti te doorbreken. Fonkoze is zowel een microfinancieringsinstelling als een non-profit organisatie voor gezondheidszorg en plattelandsontwikkeling. Fonkoze ontving de prijs van € 100.000 voor haar initiatief op het gebied van gezondheidszorg voor gemeenschappen.

Fonkoze's recente verslag over het gebruik van het prijzengeld beschrijft de uitdagingen van het werken in een van de armste landen ter wereld.[1] Politieke en institutionele instabiliteit, ernstig gewapend bendegeweld, economische onzekerheid en een kwetsbaar milieu maken de humanitaire situatie in Haïti zeer precair. Gendergerelateerde aanvallen, wegblokkades, brandstoftekorten, snel stijgende inflatie, ontheemding, voedselonzekerheid, ondervoeding, hoge kindersterfte en gebrek aan toegang tot goede sanitaire voorzieningen en andere basisdiensten zijn wijdverspreid onder de 11,8 miljoen mensen in het land, vooral in afgelegen gebieden.

Gezondheidswinkels voor de gemeenschap

Maar Fonkoze is de uitdaging aangegaan. De aanpak ‘staircase out of poverty’ (trap uit de armoede) ondersteunt haar vele duizenden microfinancieringsklanten - voornamelijk vrouwen - en hun gezinnen en gemeenschappen met zakelijke vaardigheidstrainingen, onderwijs, gezondheidsdiensten en begeleiding om vrouwen te helpen om succesvol te zijn. 

In het bijzonder het initiatief voor sociale franchising 'Boutik Santé' (een gezondheidswinkel voor de gemeenschap) van de Fonkoze Foundation viel de jury van de Europese Microfinancieringsprijs op vanwege het aanbieden van betrouwbare en betaalbare gezondheidsdiensten en -producten op het platteland van Haïti.

Omdat formele gezondheidszorg grotendeels ontbreekt in de moeilijk bereikbare gebieden van het land, lijden Haïtianen die onwel zijn vaak aan acute symptomen van ziekten die anders behandeld hadden kunnen worden met preventieve gezondheidsstrategieën en vrij verkrijgbare medicijnen, voordat ze een kliniek op het platteland kunnen bereiken.

Via haar 38 lokale gezondheidswinkels biedt Boutik Santé training, verpleegkundig toezicht, ondersteuning en bevoorrading aan vrouwelijke gezondheidsondernemers op het platteland. Dat stelt hen in staat om elementaire gezondheidsscreenings uit te voeren (zoals voor hoge bloeddruk en ondervoeding), doorverwijzingen te doen en toegang te krijgen tot behandeling voor zieke kinderen, vrouwen en mannen via geregistreerde gezondheidscentra, huisbezoeken af te leggen, gezondheidseducatie aan de gemeenschap te geven en gezondheids- en voedingsproducten zonder recept te verkopen.

In 2022 deed Boutik Santé 185 wegritten met vrachtwagens en pick-ups vanuit stedelijke centra om zijn lokale filialen te bevoorraden en zo te voldoen aan de behoeften van de gezondheidsondernemers in de gemeenschap en de 31.708 huishoudens die producten kochten in de filialen.

Mobiel bankieren

Fonkoze Foundation gezondheidsondernemers zijn leiders in hun gemeenschappen. Fonkoze registreert en traint deze vrouwen nu om te zorgen dat financieel uitgesloten huishoudens toegang krijgen tot mobiel bankieren. Eenmaal opgeleid en samenwerkend met Fonkoze en Haïtiaanse 'mobile wallet' dienstverleners, werken de ondernemers als 'mobile wallet' agenten om de toegang van gemeenschappen tot sparen en andere financiële diensten te verbeteren. Terwijl ze de financiële inclusie in achtergestelde regio's bevorderen, verwerven de vrouwen ook een aanvullende bron van inkomsten.

Toen Fonkoze in 2022 een willekeurige steekproef van 450 gemeenschapsleden ondervroeg, was slechts 14 procent niet op de hoogte van de lokale Boutik Santé-activiteiten. Meer dan 90 procent van degenen die Boutik Santé kenden, zei dat ze tevreden waren over de diensten en producten.

Antonio Rodriguez, Equity Officer bij Oikocredit: "Fonkoze is een waardige winnaar van de European Microfinance Award gebleken. De levensbelangrijke gezondheidsinitiatieven van Fonkoze, in combinatie met haar activiteiten op het gebied van financiële inclusie en vrouwenemancipatie, brengen gezondheid en hoop op een beter leven naar vele duizenden Haïtiaanse kinderen, vrouwen en mannen met een laag inkomen."

Het team van Fonkoze's Boutik Santé is het komende jaar veel van plan:

• de lokale gezondheidswinkels goed gevuld houden met essentiële producten, ondanks de logistieke problemen die gepaard gaan met het vervoer van benodigdheden vanuit Port-au-Prince, de hoofdstad van Haïti
• meer leden van de gemeenschap opleiden op het gebied van gezondheid, hygiëne en voeding
• doorgaan met het screenen en doorverwijzen van ondervoeding bij kinderen jonger dan vijf jaar en bij zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven
• de bloeddrukscreening en verwijzingsdienst van de stichting in stand houden
• nieuwe essentiële gezondheidsproducten onderzoeken en testen, waaronder ten minste één op het gebied van traditionele geneeskunde
• partnerschappen opzetten om de beschikbaarheid van gezinsplanningsproducten en -diensten te vergroten
• samenwerken met de Haïtiaanse vereniging voor baarmoederhalskanker om zelftesten voor vrouwen te ontwikkelen en de opsporing en behandeling van baarmoederhalskanker te verbeteren.

Meer lezen over hoe Fonkoze de prijs van de Europese Microfinancieringsprijs heeft gebruikt? Download het 2023-rapport van Fonkoze >

[1] The World Bank in Haiti